Stedelijk Museum Schiedam opent 'Silence & The Presence of Everything' in de Monopole
Dompel je onder in magische natuurverschijnselen
21 september 2025 t/m 31 mei 2026
Tweede persbericht, 9 september 2025
Stedelijk Museum Schiedam blaast de voormalige danszaal en bioscoop Monopole nieuw leven in met kunst. Vanaf zondag 21 september 2025 opent Silence & The Presence of Everything voor publiek: een tentoonstelling vol intrigerende installaties rond natuurfenomenen. Dompel je onder in magische natuurverschijnselen en ervaar gevangen zonnestralen, weersystemen van stof en licht, deinend riet uit Schiedam dat meebuigt met wind uit Minnesota, grenzeloze horizonnen en dansende druppels die naar het centrum van de aarde stromen.
De kunstinstallaties van kunstenaars Boris Acket, Carel Balth, David Bowen, Lily Clark, Tina Farifteh, Gordon Hempton, Sabine Marcelis, Lachlan Turczan en Guido van der Werve kom je verspreid door de Monopole tegen. Kunstenaar Boris Acket is bovendien gastcurator van de tentoonstelling, samen met co-curator Sanneke Huisman.
Stilte is de aanwezigheid van alles
Akoestisch ecoloog en filosoof Gordon Hempton, die een belangrijke inspiratiebron vormt voor deze tentoonstelling, plaatste eens een microfoon op de wereld en zette daarbij een koptelefoon op. Het leverde hem een onvergetelijke ervaring op. Boris Acket en Sanneke Huisman: “Dat gevoel was ons uitgangspunt voor deze tentoonstelling. Je betreedt een wereld waarin je alles voor het eerst lijkt mee te maken, door de ogen en oren van de kunstenaars. De titel van de tentoonstelling hebben we daarom afgeleid van een uitspraak van Hempton en vat dit alles samen: ‘Stilte is niet de afwezigheid van iets, maar de aanwezigheid van alles’.”
De werken, die je als bezoeker verdeeld over twee etages in het gebouw tegenkomt, laten je nadenken over de positie van de mens op deze wereld. En hoe wij als mensen verstrikt raken in de complexe systemen van natuur en technologie. Waar ligt de scheiding tussen mens en natuur, als die al valt te maken? Is de horizon niet eigenlijk de enige grens op aarde? Laten deze werken ons de wereld beter begrijpen of zetten ze ons juist op verre afstand van natuurverschijnselen die vaak niet te bevatten zijn? Silence & The Presence of Everything is zo een uitnodiging – en een uitdaging – om opnieuw kennis te maken met de wereld om ons heen.
Een zintuigelijke reis langs natuurlijke en fysieke fenomenen
Als bezoeker word je meegenomen op een zintuigelijke reis langs alledaagse, natuurlijke en fysieke fenomenen. Lily Clark weet het principe dat waterdruppels, hoe klein ook, altijd naar het midden van de aarde stromen wonderschoon te verbeelden. Guido van der Werve besloot 24 uur lang op het puntje van de Noordpool te gaan staan en niet mee te draaien met de aarde. Zijn film Nummer negen, the day I didn't turn with the world is daar een stille getuige van.
Unusual Weather Phenomena van Boris Acket is een indrukwekkende installatie waar je als bezoeker onder kan liggen om een ongebruikelijk weerfenomeen te beleven. Je kan het werk ook vanaf het balkon bekijken waar het deint als een levend landschap. Het is ingenieus ontworpen: het zelflerende algoritme dat Acket samen met creatief programmeur Corey Schneider ontwierp, neemt het natuurfenomeen over, zodat de maker de controle over zijn eigen werk verliest.
Telepresent Wind van David Bowen simuleert het effect van wind in een veld vol ruisend gras. Door een bewegend mechaniek te bevestigen aan een veld met gedroogde grassprieten weet hij deze via technologie te verbinden met een zelfde soort grassen in zijn tuin in Minnesota (VS). Via digitale technologie zenden deze grassprieten data over de wind naar Bowens’ installatie in de Monopole, waardoor het gras in Schiedam real-time meebeweegt met de wind in Minnesota.
PERS PREVIEW donderdag 18 september
Stedelijk Museum Schiedam nodigt je van harte uit voor de exclusieve pers preview van de Monopole op donderdag 18 september 2025, vanaf 10.30 uur. Als een van de eersten krijg je de kans om deze nieuwe art space en zusterlocatie van Stedelijk Museum Schiedam te ontdekken. Het programma start om 10.30 uur (inloop 10.00 uur) met een welkomstwoord door Anne de Haij, een inleiding door curator en kunstenaar Boris Acket en aansluitend bezoek aan de Monopole en tentoonstelling Silence & The Presence of Everything
De ontvangst vindt plaats in de kapel van Stedelijk Museum Schiedam (Hoogstraat 112, 3111 HL Schiedam).
Feestelijke opening met Monopole FEST
Zaterdagavond 20 september wordt de tentoonstelling Silence & The Presence of Everything in de Monopole, een gemeentelijke monument gerenoveerd door Stadsherstel Maassteden, feestelijk geopend. Tegelijkertijd vindt Monopole FEST plaats, een gratis openingsfeest voor de hele stad! Samen vieren we de finale van Schiedam viert 750 én de nieuwe toekomst van de Monopole, het monumentale pand waar veel Schiedammers zoveel warme herinneringen aan hebben.
Het museumplein verandert op zaterdag 20 september van 20.00 tot 23.00 uur in een bruisend festivalterrein met gratis optredens van CHARLOT, Glen Faria en Blaudzun. Ook dj's Zena-Rae en Franky Sticks zijn erbij. Het museumplein en de optredens zijn de gehele avond voor iedereen gratis toegankelijk en aanmelden is niet nodig. Kom dansen, genieten en vier met ons de toekomst: van de Monopole en Schiedam! Lees hier meer over Monopole FEST
Activiteiten: Lezingen 12 en 19 oktober
Het thema 'Natuurlijk' van de jaarlijkse Maand van de Geschiedenis in oktober sluit mooi aan op de tentoonstelling Silence & The Presence of Everything. In dit kader organiseert de Monopole twee lezingen onder de noemer Seizoenen van verwondering.
Op zondag 12 oktober zal botanisch filosoof Norbert Peeters de lezing Tussen steen, plant en dier geven over de 'schemerzone' tussen het dieren-, planten, en mineralenrijk. Een week later, op zondag 19 oktober, komt wetenschapshistoricus Eric Jorink in zijn lezing Van goddelijke waarschuwing naar wetenschappelijk fenomeen vertellen over een, door de Verlichting, veranderend perspectief op natuurverschijnselen (van magisch naar wetenschappelijk).
Over de Monopole en curatoren
Op uitnodiging van Stedelijk Museum Schiedam maakt curator en kunstenaar Boris Acket, in samenwerking met co-curator Sanneke Huisman, de allereerste tentoonstelling in de voormalige bioscoop en danszaal Monopole, die pal tegenover het museum ligt. Lees hier meer over de geschiedenis van de Monopole.
Het monument, al jarenlang leegstaand, krijgt eindelijk een nieuwe bestemming. Met oogstrelende en zinderende installaties van verschillende kunstenaars blaast het museum de Monopole nieuw leven in.
Een podium aan een nieuwe generatie kunstenaars
Anne de Haij, directeur van Stedelijk Museum Schiedam, kijkt uit naar de start van de programmering in de Monopole: “Het wordt het jonge zusje van Stedelijk Museum Schiedam. De kunstwerken bieden niet alleen een bijzondere zintuiglijke ervaring, maar dragen ook een belangrijke maatschappelijke boodschap uit. De voormalige bioscoop is daarvoor een perfecte omgeving. We bieden een podium aan een nieuwe generatie kunstenaars en hopen hiermee ook een nieuwe generatie bezoekers aan te spreken. Met grote, immersieve kunstinstallaties richten we ons op de jonge cultuurliefhebber en jongvolwassenen die feeling hebben met kunst en creativiteit, maar zich nog niet altijd thuis voelen in musea of in het aanbod van grote culturele instellingen.”
Voor de Monopole is een aparte huisstijl ontwikkeld door Studio Lennarts & De Bruijn.
De tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door Fonds Schiedam Vlaardingen e.o., De Groot Fonds, BPD Cultuurfonds, Job Dura Fonds en Stadsherstel Maassteden.
Noot voor de redactie
Klik hier om naar de beeldbank te gaan, waar persbeelden uit dit bericht gedownload kunnen worden. Vermeld bij gebruik van de afbeelding(en) altijd de juiste creditline.
Klik hier voor overzicht persbeelden en bijschriften.
Klik hier voor het eerste persbericht over de Silence & The Presence of Everything.
Klik hier om de website van de Monopole te bezoeken.
Klik hier om de website van Stedelijk Museum Schiedam te bezoeken.
Voor meer informatie, interview verzoeken en persmateriaal, neem contact op met:
Maaike Staffhorst | Stedelijk Museum Schiedam